Thomas Young'ın Çift Yarık Deneyi
Thomas
Young’ın
döneminde her ne kadar Christiaan Huygens tarafından ışığın
dalga olduğu iddia edilse de Isaac Newton ışığın parçacık
olduğunu iddia ediyordu ve hem dalga için yeterli kanıt olmadığından hem de
Newton bilimsel otorite kabul edildiği için bilim camiasının çoğunluğu da ışığı
parçacık olarak düşünüyordu. Thomas Young ışığın kırınım ve kırılım
özelliklerinin ancak ışığın dalga olmasıyla açıklanabileceğini söyledi ve 1801
yılında ışığın dalga olduğunu göstermek için bir deney tasarladı. Bu deneyde
ışık kaynağı olarak Güneş’i kullandı. Işık kaynağının karşısına 2 tane çok
küçük yarık açtı ve ilerisine de bir perde koydu. Eğer ışık dalga ise perdedeki
görüntü şekil1'deki
gibi olacaktı. Bu ışığın girişim özelliğinden
kaynaklanır. Dalgaların tepe noktaları yahut çukur noktaları üstü üste
geldiğinde dalgalar birbirlerini güçlendirip aydınlık saçakları oluştururlar.
Bir dalganın tepesi diğer dalganın çukuru ile çakışırsa birbirlerini
sönümlerler ve karanlık saçakları oluştururlar. Eğer ışık parçacık ise görüntü
şekil2'deki
Bu deney farklı şekillerde yapıldı. Yine 2 tane yarık açıldı, fotonlar
yerine elektronlar kullanıldı. Elektronun parçacık olduğu biliniyordu ve
perdede şekil2'deki görüntünün oluşması bekleniyordu. Fakat sonuç şaşırtıcıydı.
Elektron da dalga özelliği göstermiş ve şekil1'deki görüntüyü oluşturmuştu.
Bilim insanları buna elektronların çarpışmasının sebep olabileceğini düşündüler
ve elektronları teker teker atmaya karar verdiler. Sonuç yine aynıydı.
Elektronlar kendileri ile girişim yapıyorlardı. bu, elektronun aynı anda iki
delikten birden geçmesi demekti. Bilim insanları iyice şaşırdılar. Elektronun
hangi delikten geçtiğini gözlemlemek için dedektör yerleştirdiler. Elektronları
fırlattılar ve sonuç şekil2'deki gibiydi. Elektron parçacık gibi davranmaya
başlamıştı. Elektronlar gözlemlediğimiz zamanlarda parçacık gözlemlemediğimiz
zamanlarda dalga gibi davranıyorlardı.
Yorumlar
Yorum Gönder